DO IDIOMA E DO CORPO

| Sen categorizar

POESÍA
Voz do arqueiro, de Antón Blanco Casás. Chan da Pólvora, 2020

 

por Tamara Andrés

Despois de A oseira (2016, Chan da Pólvora), despois de Tres estudos para un poema da cidade (Galaxia, 2018), Antón Blanco gaña o Premio de Poesía Eusebio Lorenzo Baleirón no ano 2019 e a través dese galardón chega ás nosas mans, en edición de Chan da Pólvora, Voz do arqueiro. Adentrarse na escrita de Antón Blanco supón, unha vez máis, aceptar un exercicio lector ben intenso, preparar o corpo propio, as palabras propias, para fundirse coa linguaxe do autor, co seu universo.

Desta volta proponnos observar un corpo denso, unha masa informe «con boca e abismos que nela se torcen». A lectura artéllase como práctica arqueolóxica: cegos, achegámonos á materia ás apalpadelas, intuíndo desde o comezo os depósitos de luz que se enuncian contra o final. O poema vainos cavorcando ou nós a el, quen sabe.

Neste volume volvemos atopar trazos que sen dúbida erixen as mans de Antón: o poema contén o medievo («no canto xémeo da fremosa que non chega»), progresa —que non avanza— entre ruínas e referencias clásicas («a ollada fixa nos cascallos / da Halicarnaso atlántica»), desprégase coma tríptico e apóiase na música (do lied ao loop, a voz que pregunta onde imos, onde imos, onde imos). Porén, tamén hai ondulacións novas, aínda que non fica claro se o que se moveu foi o lugar, o escriba ou a cávea. O discurso poético de Antón amplifícase, por exemplo, cos seguintes raios: nomear é reducir («un nome é un aceno torto na boca, / un bosque coma de colosos a cada costado da lingua, / que a ensombrecen»), nomear tamén é amar a semántica, previr dos seus perigos («Se aquí digo lingua é lingua: órgano, / se cadra, de gume múltiple. Non idioma. / Estoutro sairá coma remuíño dalgúns labios»), nomear é saber do cráter da boca, sabernos fragmento, pousar o pé no linde do abismo que tamén é a auga («a multitude só é a túa lingua e mais esta e mais / unha sombra»).

Voz do arqueiro fálanos do idioma, do corpo, do corpo como materia que contén a boca e a lingua, da lingua que podería non estar na boca e o relato seguiría a existir, a vida seguiría sucedendo: a linguaxe non ten que conter nada e, de xeito paradoxal, que ben o contén aquí todo. Antón Blanco é un ourive da palabra e por iso a súa poética acada aquí unha intelixencia e unha locución sublimes. «Do mar, / do mar: / non o descoñecido, / o incoñecible». O poema é frecha líquida que nos tensiona e que nos impele cara a unha nova dirección: apoupar baleiros, esculcar o inaccesible. «Todo poema inicia o seu xaxún de luz». Xa desde a mesma capa se prevé todo, en advertencia:  o resplandor, o movemento, a extinción.