Un dos enigmas da política española é a compulsión ao suicidio dalgúns dos seus dirixentes e, en particular, dos nados nos anos da transición, entre 1975 e 1982. Quizá o caso máis interesante desde un punto de vista clínico sexa o de Albert Rivera, o cal non dubidou en desaproveitar todas e cada unha das oportunidades que tivo para converterse no árbitro da política española, con tal de arruinar todo un proxecto de rexeneración nacional. Pero tampouco hai que quitarlle mérito a Pablo Iglesias e a Pablo Casado, os cales preferiron arruinar o seu liderado antes de que algún outro dos seus correlixionarios puidese apuntarse algún éxito que lles fixese sombra.
Ganas dan de facer unha interpretación en clave xeracional que podería formularse máis ou menos así: debido a que naceron neses anos cruciais da transición e a súa maioría de idade produciuse nun contexto de apacible prosperidade europea, cando todo o conseguido se daba por descontado, fixéronse á idea de que a democracia española dificilmente podería prescindir dos seus encantos e talentos naturais. E así foi como entre todos eles nos levaron ao momento adolescente da democracia española, que culmina co último capítulo da saga, a protagonizada por Santiago Abascal.
Cando a xenialidade de Albert Rivera en 2019, regalando parte dos gobernos autonómicos ao PP como medio de facerse coa hexemonía do centrodereita parecía difícil de superar, velaí que Santiago Abascal sorpréndenos cunha fórmula máis expeditiva se cabe: deixarllos na súa totalidade. É difícil de crer, pero o PP esta vez non tivo que renunciar a nada. A toma de control deses mesmos gobernos saíulle gratis total. Así as cousas, a pregunta é inevitable: e se houbese eleccións, que pasaría? Malia que é pronto aínda para sabelo, imos adiantar unha estimación con axuda do estudo postelectoral do CIS do pasado xuño, que nos informa da intención de voto en eleccións xerais unha vez que xa eran coñecidos os resultados das eleccións europeas.
En principio, hai que ter en conta que o bipartidismo sae reforzado en eleccións xerais como consecuencia do voto útil, o que beneficia sobre todo ao PP, por canto recibiría un 13% dos votos de Vox e un 7% dos votos de Alvise. É verdade que o PSOE recibiría á súa vez un 18% dos votos de Sumar e Podemos, pero, así como estes últimos representan apenas 250 mil votos, os primeiros representarían máis de 300 mil. Por outra banda, o PP mobilizaría máis votos da abstención (18%) que o PSOE (12%), co que a distancia entre PP e PSOE pasaría dos catro puntos porcentuais rexistrados o pasado 9-J a oito nunhas eventuais xerais.
Se isto xa era así o mes pasado, non teño que dicirlles como quedarían as cousas tras o suicidio de Abascal, que, como é ben sabido, non foi ben recibido por quen desempeñaba as maiores responsabilidades de Vox nos gobernos de coalición co PP. Tanto máis se temos en conta que esta persistencia no erro vén precedida doutra decisión non menos autodestructiva, como é a de abandonar o barco de Meloni, unha das poucas xefas de goberno que non saíron malparadas das pasadas eleccións europeas, para embarcarse na nave dos tolos que pilota o inefable Viktor Orban. Pero xa se sabe que as desgrazas nunca veñen soas.
Juan Jesús González é catedrático de Socioloxía na UNED. (Este artigo de análise publícase tamén en castelán en La Hora Digital)
