por Rexina Vega
Hai un mes estabamos aínda naqueles días nos que nos axitabamos, nos que non nos chegaban as horas do día nun confinamento que, triste é dicilo, tiña tamén un puntiño alegre, emocionante, algo grande que pasaba e nos unía mentres nos sentiamos a resgardo, ao quente nas nosas casas. A hipercomunicación das primeiras semanas queda xa moi lonxe, aquela saturación de memes, de vídeos, de mensaxes, aquel non saber, incluso aquel estrañarse por unha resposta que, por mundial, parecía esaxerada. Deses primeiros tempos boto en falta o “buenismo”, a boa onda que nos deu a todas. Por fin unha crise para recapacitar, para espertar, para mudar. Liamos a Zizeck ou a Preciado e colliamos un subidón e había tamén quen se puña a meditar para axudar na sanación do mundo e unha chea de nigromantes con poderes adiviñatorios que anunciaban a chegada dunha nova era. Era tan enerxizante pensar así. Aplausos!! Pero o tempo pasou e entramos nun túnel raro, nunha dimensión descoñecida de días iguais. O tempo esluíasenos entre os dedos sen facer moito máis que tarefas destinadas á mera supervivencia. Noticias cada vez máis sombrizas na televisión, nas redes, nos xornais do mundo enteiro. Nesta fase a ilusión de facer por seguir adiante o máis normalmente que se puidese víusenos abaixo. Fronte ao optimismo neocomunista do eslavo Zizeck opúñase a visión distópica do surcoreano Chul Han. Non, o capitalismo non colapsará, o que fará é tomar impulso, asumiremos un réxime autoritario que terá o control total sobre as nosas vidas. O big data ofrecendo xa non só a información dos nosos gustos como consumidores e as nosas orientacións sexuais e políticas, senón tamén a temperatura e os latexos do noso corpo convertido, por metonimia redutora, nun dedo que preme nun botón de plástico. Fixen un experimento, unha porra nas redes: Zizeck ou Chul Han? Lamento dicir que, por abrumadora maioría, gañou o asiático. E será ese o mundo que nos vén enriba? Quero crer que non, que o porvir non debería presentarse en termos tan duais, que si hai cousas que van virar a mellor, que a sanidade e en xeral todo o traballo dos coidados gozará dun recoñecemento e dun salario diferente, que a estación terminus da vellez terá unha intervención estatal que asegure limpeza e luz na fin dos nosos días, que é posible unha renda universal que nos axude a gozar polo mero feito de estar vivos…
TITIRITEIROS
Neste traballiño de escritura da miña particular carta aos reis magos de oriente, pensei tamén naquela resposta que o editor de Milorad Pavić, o autor do Diccionario Jázaro, deu ante os reparos do escritor sobre a conveniencia da publicación dun seu libro en plena guerra de Serbia: “É baixo as bombas cando a xente precisa da literatura”. E se si? E se a cultura é especialmente precisa no tempo no que as bombas caen? Nestes días consumimos libros, música, películas como se non houbese un mañá no mundo. Mentres, os traballadores culturais multiplican a súa presenza nas redes, e entre o alude descontrolado de festivais, propostas e lecturas dramatizadas, apunta esa sensación de medo, de pánico dun colectivo que vai ser o último da fila en recuperar un salario que xa era indigno. “Non nos canceles” dixeron, algo así como “Estamos aquí, necesitamos sobrevivir”. Carne de subsidio. Logo da crise do 2008 que desertizou os lugares nos que a cultura vivía, vén logo a haber isto, a pena negra dun país empobrecido. Custa imaxinar unha saída para os artistas, para os artistas vellos, para os artistas millennials, que teñen a desgraza por partida dobre. E se si, volvo a querer pensar, e se resulta que baixo as bombas é xustamente cando a xente precisa da cultura?!!