Non me parece probable que o inmediato conclave vaticano vaia ter como resultado unha elección tan singular e inesperada como a que depara o recente e oportunísimo (e supoño que involuntariamente oportunista) filme Conclave (Edward Berger 2024). Un bo filme, apoiado sobre todo nas excelentes interpretacións duns actores soberbios, pero non tan bo como para que desvelar o desenlace non estrague o gozo dos espectadores ou espectadoras que aínda non o viron. Así que, perdan coidado, non farei spoiler.
Para o noso habitual xogo de espellos interésame quedarme no espectáculo vaticanista das exequias do finado papa Francisco, reproducido nas pantallas, seica, das televisións do mundo todo. E nelas, na primeira ringleira, vendo pasar o cadaleito envolto no espectacular cerimonial que tan ben domina a xerarquía católica desde hai case dous milleiros de anos, velaí o amo do mundo de pelo laranxa e a súa hierática mais certamente fermosa terceira muller, xusto a carón dos católicos reis do sen embargo aconfesional Estado español. Leo por aí que o dous veces divorciado presidente dos Estados Unidos e inimigo xurado do finado, quen en vida non deixou de denunciar a súa inhumana política de persecución de inmigrantes, non quixo perder a ocasión porque envexa a pompa e circunstancia da corte vaticana que a el ben lle gustaría poder reproducir. Sen necesidade de morrer polo momento, presumo sen temor a equivocarme. De se lle pegar algo desa estancia vaticana, quen sabe?, podería supoñer certa mellora estética.
É ben sabido que a popularidade do hoxe señor da Casa Branca se construíu a partir dun concurso televisivo.
É ben sabido que a popularidade do hoxe señor da Casa Branca se construíu a partir dun concurso televisivo. Tivo un precedente noutro presidente dos Estados Unidos, Ronald Reagan, que tamén chegou á presidencia despois dunha carreira (máis ben mediocre) como actor cinematográfico. É difícil resistirse á tentación de ver nesa sucesión un síntoma de lamentable degradación estética. Do heroe de western de serie B ao animador dun programa de televisión. E é fácil deixarse ir cara á retórica do tópico simplificador: así vai ese gran país, rendido a un líder que semella unha mala parodia de si mesmo. Claro que o problema non é estético senón moral e político.
Cando os espectadores que seguían The Apprentice aplaudían e rían, confortablemente sentados nos sofás dos seus salóns, no intre tan agardado en que o tipo alto e prepotente berraba aquelo de You’re fired! (estás despedido!), despois de facer pasar ao individuo por unha sucesión de humillacións, estaban avalando unha forma de entender non só un espectáculo televisivo, senón tamén as relacións laborais e en xeral as relacións humanas.
Este tipo leva esforzándose en converter a política nun programa de televisión desde que chegou á Casa Branca.
Cando eses espectadores pasaron a ser os votantes dese presentador convertido en candidato a presidente, non se podería dicir que implicitamente estaban avalando que esa maneira de entender as relacións humanas acabase guiando a política do seu país? Que é o que está exactamente acontecendo cando o tipo do pelo cor laranxa presume obscenamente de que os dirixentes dos países aos que ameaza cos seus aranceis lle están chamando para bicarlle o cu, cando tentou humillar a Zelenski reproducindo os modais aprendidos e ensaiados nas varias tempadas de The Apprentice, cando converte a sinatura das ordes executivas no despacho oval en shows para as cadeas televisivas e os xornalistas amigos. Este tipo leva esforzándose en converter a política nun programa de televisión desde que chegou á Casa Branca. E semella que o vai conseguindo. O malo é que se trata dun programa televisivo esteticamente pésimo, moralmente noxento e politicamente catastrófico.