A invasión das ultramascotas

Vostede non se deu de conta, pero estamos a vivir unha invasión. Nove millóns de irracionais pasean polo noso país con humanos agarrados do estremo alto dunha correa, e seis millón máis xacen sen outra misión que encher de pelos os sofás e deixarse aloumiñar. Cans e gatos superan nas urbes a nenos e rapaces de 0 a 20 anos ao tempo que o “parque mascoteiro” prospera vello e farrapento grazas aos minuciosos coidados e á recuperación de exemplares abandonados. Lémbrame á película A invasión dos ultracorpos, na que uns extraterrestres se inserían nos humanos ata conseguir que os obedecesen mecánicamente. Iso parecen os peludos pola rúa, animais capaces de manipular os centros afectivos dos propietarios ata sometelos ás súas chenchas necesidades.

Pero seguro que a vostede non lle preocupa a mascotización. Posiblemente a interprete como o último paso natural da antiquísima relación que nos une a eses espécimes. Dous matices, antes de seguir. O primeiro é que case todas as especies domesticadas por Homo sapiens foron afastadas, mentres as silvestres máis empáticas e intelixentes (xabaríns, zorros, golfiños ou corvos) foron desprezadas ou case aniquiladas. E dous, Canis familiaris é o referente do profundo vínculo dos peludiños coa humanidade, pero iso non explica por que gatos e outros bichos adorables, que carecen de semellante currículum prohumano, xa estean acadando o mesmo status e atención. Polo tanto, que os animais de compañía sexan tratados como da nosa estirpe e deitados nas nosas camas non parece obedecer a ningún mandato evolutivo.

En calquera caso, sexa por selección natural, artificial ou puro capricho, velaquí estamos, rodeados de lobos infantilizados e felinos sen carácter aos que separamos definitivamente da natureza.

En calquera caso, sexa por selección natural, artificial ou puro capricho, velaquí estamos, rodeados de lobos infantilizados e felinos sen carácter aos que separamos definitivamente da natureza para abocalos a un papel irrelevante nos ecosistemas e completamente dependente no entorno humano. Desde logo, esenciais non son, por iso resulta ilóxico que os favorezamos con estándares de benestar propios de cidadáns de pleno dereito. Que eu saiba, aínda non conducen autobuses, nin constrúen satélites nin cotizan para a súa xubilación, de modo que seu papel existencial consiste en seducir humanos cunha limitada gama de comportamentos agarimosos. Máis que suficiente, polo que se ve, para que a maioría das persoas xa lles chamen “fillos”, os consideren da familia e un 40% delas prefiran a supervivencia dun can antes ca dun humano descoñecido en caso de atropelo…

Por que perseveramos na crianza orientada a humanos destas entrañables bestas sabendo que nunca poderemos convertelas no que non son? A resposta está máis na psicoloxía que na bioloxía. Hai algo que nos anima a encaixalos na nosa vida divorciada da natureza, restrinxida de espazos e con escasa interacción social. A reclusión doméstica, o consumismo e os pautadísimos hábitos urbanos explican moito mellor o éxito das mascotas que as súas presuntas capacidades semihumanas. Lamentablemente, a suxestión xa é tan forte que lles limpamos os dentes, metémolos nos avións, recollemos todos os seus excrementos, perdemos enormes cotas de liberdade persoal, gastamos en cada un 1.500 euros ao ano, curamos con terapias conductuais a súa ansiedade e ata lles recoñecemos xudicialmente pensións e réximes de visita.

Sabían que as mascotas estadounidenses consumen tantas proteínas coma todos os franceses? Sabía que hai quen esixe a súa inclusión na precarizada sanidade pública?

A título individual, o mascotismo parece estar mutando de inocua opción recreativa a enfermiza dependencia, pero a nivel colectivo xa estamos a un paso da pura depravación. Sabían que as mascotas estadounidenses consumen tantas proteínas coma todos os franceses? Sabía que hai quen esixe a súa inclusión na precarizada sanidade pública? Canto gastamos en investigación veterinaria que non dedicamos a enfermidades pandémicas de países pobres? Canto espazo lles regalamos nas exiguas cidades, e cantos accesos lles facilitamos a servizos e instalacións cada vez máis restrinxidos a nenos, mozos, vellos ou pobres? Sabían que existen asociacións para evitar a súa obesidade nun mundo con millóns de famentos? Deben estar ben contentos os lobbies mascoteiros, tras decenios fabricando embustes científicos para darlle aos peludiños relevancia humana e convertelos en clientes con altos requirimentos de consumo.

O amor desmedido polas mascotas non é unha tendencia natural, sensible e civilizada, senón unha imposición trivial, afectada e neurótica. Estas especies de ollos grandes, frontes avultadas, pelaxes suaves, comportamentos puerís e afectuosidade sen criterio, que mesmo os impulsa a lamber a man dunha anciá bondadosa que a do cazador desalmado que os encerra e maltrata, son os nosos gadgets emocionais. Chegaron como amorosas bombas de oxitocina que alguén soltou no boiante mercado dos afectos sen compromiso. Así se explica que despois de miles de anos de sa e xerárquica relación con estes amigables animais proliferen hoxe no desquiciado e artificial ecosistema humano. “Queremos máis a Koldo que a moitos da familia”, “A miña gata Cuca é coma unha anciá sabia que me da estabilidade”, “Mentaliza ao teu can antes da chegada dun bebé á casa”… Bummm! Isto xa non é cousa de veciños solitarios, solteiros independentes ou avós escasos de afecto, hoxe todo o mundo valora acoller a simples animais para dotalos do imposible papel de confidentes espirituais, familiares con proxectos conxuntos e destinatarios do máis profundo amor paternofilial.

Esterilizámolos, alimentámolos con bolas secas e convertémolos en mamíferos gordechos pendentes de regalarnos a súa xovialidade cando nós queremos.

Pero tamén lle interesará saber como acaban as ultramascotas. Pois a súa vida animal foi totalmente mutilada. Esterilizámolos, alimentámolos con bolas secas e convertémolos en mamíferos gordechos pendentes de regalarnos a súa xovialidade cando nós queremos. Pasan inactivos o 95% das súas vidas e rara vez gozan do privilexio de ulisquear con calma, pelexar, marcar territorio, reproducirse ou interaccionar con individuos da súa especie. Desquiciámolos con ordes, mostras de afecto e actividades que non entenden, e perturbamos tanto os seus instintos que o mesmo amosan comportamentos compulsivos que nin queren saír da casa cando chove…

Xa ve que non esaxeraba ao comparar esta distopía cunha película de ciencia ficción. A diferenza é que nesta versión os invasores somos nós.