Luns 2, Outubro 2023
HomeCulturaVIAXANDO POR ESTRADAS SECUNDARIAS

VIAXANDO POR ESTRADAS SECUNDARIAS

MÚSICA

Víctor Coyote. Las Comarcales. El Volcán. Febreiro, 2020.

 

por Carlos Rego

Se hai alguén capaz de tecer un fío imaxinario que una a Eça de Queiroz, Raymond Carver e Boris Izaguirre, ou a Atahualpa Yupanqui, Buddy Holly e Rubén Blades, ás dúas Rosalías, a de agora e a De Castro, ou alguén que sexa quen de saltar das estradas de Terra de Montes a Cabo Verde pasando polo barrio de La Elipa, ese é Víctor Aparicio Abundancia, un tudense que leva máis de media vida vivindo fisicamente en Madrid e viaxando musical e mentalmente por medio mundo.

Canto máis cosmopolita se estaba a poñer a escena movidesca a mediados dos oitenta, Víctor reconverteu radicalmente ao seu grupo Los Coyotes: dende o rockabilly post punk chegaron a converterse nun comando de vindicación de músicas desprezadas por horteras polo gusto anglosaxón dominante. Daquela, escoitalo falar de Héctor Lavoe, Vicente Fernández, o lenga lenga, Portugal ou María Lionza era case revolucionario, pero esa abraiante retórica traduciuse nada menos que en Mujer y sentimiento, un dos mellores discos da década e pioneiro dun camiño, o chamado rock latino, que outros percorrerían con máis éxito.

“Vivo recorriendo rutas que frecuenta nadie, las comarcales”, canta neste seu novo disco, a volta á composición tras a persoalísima colección de versións de De pueblo y de río, e é ben certo que esas estradas (tamén laborais: deseñador, escritor, documentalista…), téñeno apartado das autoestradas máis exitosas. Tamén o é que sempre mantivo o prestixio do outsider, aínda que polo que canta en «Soy un trabajador, soy un autónomo, un artista» non lle saíu moi a conta: “Tengo un voto puro como un ángel, nadie promete derechos laborales a un autónomo, falso o no. Conducir, cargar, show y gasolina. Dueño de mis deudas, subo a la tarima, tan artista yo”.

Como o ritmo non está rifado co intelecto, versos coma estes, observacións agudas, de humor costumista e retranqueiro que radiografan tanto a estupidez do mundo contemporáneo (“llenaron de estufas las terracitas, y gastaron tres millones en lucecitas de Navidad”), como as moi persoais preocupacións que trae a idade, abondan nun disco moi vizoso musicalmente. Os diferentes ritmos (no estupendo mapa de influencias que acompaña o CD aparecen a bachata, o calypso, a morna), melodías e estilos fúndense con naturalidade, sen turisteo de postais. Ademais, segue a cantar con esa inconfundible voz de crooner de pueblo, tamén en galego e portugués, estupendamente arroupada por un grupo que se move como peixe na auga entre a concreción do rock and roll clásico e esoutros estilos tan aparentemente afastados. A produción de Pablo Novoa ponlle o lazo ao conxunto ao tirar o máximo partido dos mínimos elementos con exquisita austeridade, engadindo cores sen afogar a esencia popular dun repertorio único e intransferible.