Hai un par de anos aterrei co laburo no Morrazo, nun instituto pequeno no que había tempo para que o claustro compartise inquedanzas educativas, para sermos críticas co sistema LOM-LOE que estaba por chegar, para nos organizar e acordar que melloras se podían levar a cabo dentro das aulas, para nos decatar do labor titánico ao que nos enfrontabamos con medios humanos por debaixo dos necesarios para un funcionamento, non digo óptimo, digo a xeito… Había tempo para tratar estes temas porque facíamos por poñer ese tempo, ese que despois nos botan en cara as persoas que non empatizan co traballo docente nesa consabida ladaíña “é que os profesores tedes tantos días de vacacións… vivides como queredes”. Había tempo de nos organizar porque o puñamos nós, como tantas outras persoas que desenvolven un oficio de cara ao público e de servizo público, persoas que cren na comunidade e no país. Igual non cren no mesmo modelo de país, pero tampouco non queren que se lles vaia a xente a Inglaterra porque aquí non quedan opcións de supervivencia e nen sequera podemos gabarnos de que a comida é a de mellor calidade.
As habitantes das casas lindas óllanse nos espellos, apértanse forte para loitar contra a friaxe cando se miran núas. Botan cremas e maquíllanse e visten as mellores roupas e na derradeira superficie reflectante, a do recibidor, ensaian o sorriso co que vestir a súa máscara antes de saír á rúa.
O caso é que naquela comunidade educativa, con tempo para se preocupar tamén as unhas das outras, coñecín da sabedoría da nai de Bego. A nai de Bego di: “as casas arden e as chemineas non fumegan”, e eu aperto o corazón aguantando o ar ben adentro para non augar a ollada ante a revelación coñecida pero tan marabillosamente exposta na lembranza que a filla ten para con ela.
As casas aguantan sobre os alicerces, bótaselles unha man de pintura á fachada e desde fóra todo semella ir ben. Tan ben, que os visitantes das rúas fítanas con envexa, con xenreira, algúns e algunhas ate desprezan e rexouban o momento no que deixaron de ser convidadas á mesa desas casas lindas, con xeranios en flor perpetuamente nos peitorís das xanelas, con cristais limpos que ocultan, moitas veces, o mofo que medra pola parte de dentro da parede, aquela que vai sendo carcomida pola humidade e na que non hai calefacción nin lexivia que erradique a dor, tan asentada.
As habitantes das casas lindas óllanse nos espellos, apértanse forte para loitar contra a friaxe cando se miran núas. Botan cremas e maquíllanse e visten as mellores roupas e na derradeira superficie reflectante, a do recibidor, ensaian o sorriso co que vestir a súa máscara antes de saír á rúa. E como dicían en The Good Wife, non o fan polo que dirán os transeúntes que envexan, desprezan, e arelan unha desculpa por non seren convidados á casa. Fano por elas propias porque teñen dereito a se reconstruír de pedra e ladrillo pase o que pase, sopre quen sopre.
As casas semellan fermosas, fortes, inasequibles ao desalento, e quen non coidou nunca das humidades das casas non é quen de entender que ser comunidade non é pedir sempre para si, que ser da comunidade é tamén saber ofrecer aínda que pareza que non se precise axuda. Quen non coida da casa pensa que o número de aprobadas mide o éxito da escola e que o balance de doentes que saen da consulta cun sorriso arranxa a mala xestión.
Pero as casas arden ate o celme cando non se exerce esa teima colectiva do coidado e a empatía.
